Een goede vriend van me maakte vrij recent een opmerking die mij altijd zal bijblijven. ,,Eigenlijk is jouw werk best klote. Als schrijver kan je een prachtige tekst opleveren, maar er hoeft maar één letter verkeerd te staan en je wordt keihard afgerekend.”
Mijn eerste artikel voor de Volkskrant was waardeloos. Met veel pijn en moeite had ik op de Haagse redactie een nieuwsbericht van nog geen 500 woorden geschreven. Toen de chef er aan het einde van de dag naar keek, ging er door meer dan de helft een streep.
Geloof me: zoiets raakt je ego. Ik ging met een verward gevoel naar huis. Schrijven kon ik als de beste, daar was ik van overtuigd. Had ik dan toch het verkeerde vak gekozen?
Ik ga een harde les met je delen. Wellicht schrikt het je af, maar dan weet je in ieder geval dat schrijven niets voor jou is. Hier komt ie.
Als schrijver krijg je aan de lopende band kritiek en feedback.
Ja, je leest het goed. Het maakt niet uit hoe veel jaar ervaring je hebt, wat voor teksten je schrijft, of dat je de beste spellingcontrole in Word hebt geïnstalleerd. Elke schrijver krijgt te maken met de rode pen.
Een goede vriend van me maakte vrij recent een opmerking die mij altijd zal bijblijven. ,,Eigenlijk is jouw werk best klote. Als schrijver kan je een prachtige tekst opleveren, maar er hoeft maar één letter verkeerd te staan en je wordt keihard afgerekend.”
Ben je er nog? Mooi, je bent nog niet afgehaakt. Dit betekent dat je in ieder geval een sprankje doorzettingsvermogen hebt. En dat is precies wat je nodig hebt in het schrijvende vak.
Laat me je meteen even geruststellen. Op de redactie van de Volkskrant heb ik de kans gekregen om met de beste journalisten van Nederland te werken. Dit zijn topsporters en zwaargewichten in het journalistieke beroep. Maar weet je wat? Ook hun artikelen werden soms aan het einde van de dag aangepast.
Zegt dit wat over de schrijfkwaliteiten van deze journalisten? Absoluut niet. Ik zei net al dat zij tot de besten in hun vakgebied behoren. De verklaring is simpel: een ander ziet altijd dingen die jij niet ziet.
Ben jij net begonnen met schrijven of overweeg je een carrière in de journalistiek of in copywriting? Ik deel hier de belangrijkste tips met je.
Les 1: Meters maken
Als schrijver moet je ontzettend veel schrijven om écht goed in het vak te worden. Meters maken is eigenlijk niet de juiste term, kilometers zouden eerder volstaan. Alleen zou de kop dan minder passend zijn.
Je moet bereid zijn om schrijven te omarmen. Mijn chef op de politieke redactie noemde schrijven een ambacht. De definitie van deze term vat het perfect samen: handwerk dat wordt aangeleerd om een beroep mee uit te oefenen.
Schrijven is een vaardigheid die je aanleert. Het vereist consistentie, discipline en vooral heel erg veel oefening. Een verhaal op een pakkende manier op papier krijgen is een kunst. Zoiets leer je niet binnen een dag.
Hoe maak je meters zonder enige ervaring? Het is doodsimpel. Ga achter je computer of laptop zitten en begin met schrijven. Pak een onderwerp waar je gepassioneerd over bent en waar je graag over schrijft. Yoga, Spanje, Harry Potter, de lokale voetbalvereniging: het maakt niet uit wat het is. Kies een onderwerp en begin met schrijven.
Kan je niks bedenken? Prima, beschrijf je dag. Of vertel een grappig verhaal, bijvoorbeeld over die keer dat je dronken onderuit bent gegaan. Binnen een kwartier kan je een verhaal op papier hebben staan.
Gelukt? Welkom bij de schrijversclub!
Les 2: Reviseren
Dit is een les die ik pas vrij laat heb geleerd. Ik kom dagelijks artikelen, mails, berichten en geschreven content tegen waarbij het overduidelijk is dat de schrijver het stuk niet heeft nagelezen.
Wat voor verhaal je ook schrijft: kijk je werk altijd na. Dit hoef je niet meteen te doen. Sterker nog, ik adviseer altijd om een tekst even weg te leggen. Ga iets anders doen en controleer het stuk een paar uur later. Ik kan je garanderen dat je dingen gaat zien die je gaat herschrijven.
Revisie is een essentieel onderdeel van het schrijfwerk. Als schrijver ben je deels bezig met schrijven, maar vooral met het herschrijven van je eigen werk. Een kritische en frisse blik leidt altijd tot een nog betere tekst.
Oh en nog iets. Indien je het langer volhoudt in het schrijvende beroep, zal je nog iets anders gaan ervaren. Je wordt namelijk vanzelf beter als schrijver. En kijk over een jaar maar eens terug naar het werk dat je in het verleden hebt geschreven. De kans is groot dat je je ogen uit je kop krabt. ,,Hoe heb ik dit kunnen schrijven?” Dit overkomt me nog weleens.
En maar goed ook, want dat betekent dat ik beter ben geworden dan dat ik in het verleden was.
Les 3: Zet het ego aan de kant
Het hebben van een ego kan in je voordeel werken. In de sportschool of in de boksring bijvoorbeeld. Niet in staat zijn om een bepaald gewicht te kunnen bankdrukken, kan frustrerend zijn. Klappen krijgen van iemand tijdens een sparringsessie kan heel vervelend zijn.
Beide raken je ego. Het is de werkelijkheid die jou met de harde feiten om de oren slaat. Je bent namelijk niet sterk of technisch genoeg. Dus wat ga je doen? Precies, harder trainen. Hierbij laat je jouw ego voor je werken, in plaats van tegen je.
Bij schrijven is het net zo. Je moet accepteren dat er mensen zijn die kritisch naar jouw schrijfwerk kijken. Het gebeurt mij nog regelmatig dat ik een stuk aanlever en dat ik opmerkingen of verbeteringen krijg.
Ik zit al jaren in het vak, maar ben verre van waar ik wil zijn. Geeft een klant mij feedback? Prima, uiteindelijk wordt het zijn of haar stuk. En als mijn klant een bepaald woord liever niet wil zien in de tekst, dan pas ik dat aan.
Zet je ego dus aan de kant. Je gaat namelijk veel stukken terugkrijgen waar suggesties, verbeteringen en feedback in staan. Wen eraan, want dit zal altijd blijven.
Het ego kan voor je werken. Elke vorm van feedback is bedoeld om je wat te leren. In de vechtsport heeft het bijvoorbeeld geen zin om je eigen ego tegen je te laten werken. Er is namelijk altijd iemand beter dan jij.
Je gaat klappen krijgen, daar kan je geld op inzetten. Zie het als leergeld. Hoe ga je anders de beste worden?
Schrijven is samenwerken
Als jij dit artikel hebt gelezen en je wil nog steeds schrijven, laat dan vooral van je horen. Dit vakgebied is namelijk geweldig. En schrijvers horen elkaar te helpen.
Laat me dus vooral weten waar je tegenaan loopt. En vermeld dan ook meteen wat je aan dit artikel hebt gehad!
